Methodology

Η υλοποίηση του έργου συνδυάζει καινοτόμες μεθοδολογικές προσεγγίσεις από την επιστήμη και την τεχνολογία, εστιάζοντας σε μία διαλεκτική σύνδεση των πολιτών με την ιστορία μέσω των νέων τεχνολογιών (Digital Memories). Το έργο μεθοδολογικά διαρθρώνεται σε τρεις  βασικούς άξονες:

1. Έρευνα: βασική έρευνα, τεκμηρίωση, παραγωγή καινοτόμων εργαλείων ψηφιοποίησης 

Η έρευνα περιλαμβάνει (α) τη συγκέντρωση και τον σχολιασμό μιας εκτενούς βιβλιογραφίας (μελέτες, μονογραφίες, επιστημονικά άρθρα, διδακτορικές διατριβές, μελέτες τοπικής ιστορίας, απομνημονεύματα, λευκώματα), (β) τον εντοπισμό και την τεκμηρίωση 200 σχολιασμένων πρωτογενών πηγών (αρχειακά τεκμήρια, νομοθετικά κείμενα, αποσπάσματα από εφημερίδες, περιοδικά, λογοτεχνικά κείμενα, προφορικές μαρτυρίες, φωτογραφίες) που θα αποτελέσουν το ψηφιακό ανθολόγιο, (γ) τη συστηματική καταγραφή πολιτιστικών πόρων και θεσμικών φορέων (μνημεία, μουσεία, εκθέσεις, σύλλογοι), τα οποία θα αποτελέσουν τον ψηφιακό χάρτη. Ταυτόχρονα τμήμα της έρευνας θα αφορά τις τεχνολογικές δυνατότητες για την ψηφιοποίηση και προβολή πολιτιστικών πόρων. Η συγκέντρωση και η καταγραφή θα αποτυπωθούν στην Πλατφόρμα 100sources (Π1), η οποία αποτελεί ένα ενιαίο επίπεδο παραγωγής πληροφοριακών δεδομένων.

2. Co-Produce: συμμετοχική έρευνα, πληθοποριστικές δραστηριότητες, διαδραστική πλατφόρμα

Σε αντίθεση με την παραδοσιακή ιστοριογραφία όπου η έρευνα πραγματοποιείται σε ένα κλειστό ακαδημαϊκό πλαίσιο, στο 100memories η παραγωγή γνώσης και η δημιουργία τεχνολογικών εργαλείων βασίζεται (και) στη διαδραστική συμμετοχή των πολιτών τόσο σε φυσικούς όσο και σε ψηφιακούς χώρους. Συνδυάζοντας μεθοδολογικά εργαλεία από την ιστορία, τη γεωγραφία, τις πολιτισμικές σπουδές και την κοινωνική ανθρωπολογία θα πραγματοποιηθούν ανοιχτά εργαστήρια χωρικού και αρχιτεκτονικού σχεδιασμού (Πειραιάς, Βόλος), εργαστήρια τοπικής/προφορικής ιστορίας (Χανιά, Θεσσαλονίκη) και εκπαιδευτικές δράσεις σε σχολεία (Πειραιάς). Στο πλαίσιο των συμμετοχικών δραστηριοτήτων θα αξιολογηθούν και τα αποτελέσματα της τεχνολογικής έρευνας μέσα από πιλοτικές δράσεις. Παράλληλα, θα αναπτυχθεί η Πλατφόρμα 100reflections (Π2) -μια ανοιχτή ψηφιακή πλατφόρμα μάθησης- η οποία θα τροφοδοτείται αφενός από το υλικό των εργαστηρίων και αφετέρου από τις πληθοποριστικές διαδικασίες του έργου. 

3. Co-Own: ανάδειξη, διάχυση και αξιοποίηση του υλικού

Στόχος είναι η ανάδειξη και η διάχυση των ερευνητικών αποτελεσμάτων. Η διάχυση δεν θα γίνει μόνο μέσα από τα αναμενόμενα ακαδημαϊκά κανάλια επικοινωνίας (συνέδρια, δημοσιεύσεις κλπ.) και σε αναμενόμενους χώρους (μουσεία, αρχεία, βιβλιοθήκες). Στόχος είναι η μετατροπή, μέσω νέων τεχνολογικών εργαλείων, των χώρων της καθημερινότητας σε κοινούς χώρους αναδιαπραγμάτευσης της μνήμης και της ιστορίας. Μέσα από τη δημιουργία των phydigital διαδρομών (προσφυγικές γειτονιές) και των παιχνιδιών (πάρκα), την υλοποίηση pop up μουσειακών εκθέσεων (πεζοδρόμους, αγορές, πλατείες) και την τελική μεγάλη έκθεση που θα φιλοξενηθεί εντός του λιμανιού μιας πόλης ή του σιδηροδρομικού της σταθμού) δημιουργούμε τις προϋποθέσεις για την οικειοποίηση των αποτελεσμάτων του έργου από ένα ευρύ κοινό με πρωτότυπους τρόπους. Η μεθοδολογία ανάπτυξης των τεχνολογικών εργαλείων θα βασίζεται στη λογική των τοπικών δικτύων (raspberry pies) ως τοπικά προσδιορισμένο εργαλείο συλλογικής τοπικής ενσυνείδησης (location-based collective awareness toolkit), σε κώδικες QR, σε αναπαραστάσεις επαυξημένης πραγματικότητας (augmented reality) και σε τρισδιάστατες απεικονίσεις (3D). Οι παραπάνω δραστηριότητες θα φιλοξενούνται και στη Πλατφόρμα 100places (Π3).

Το ερευνητικό έργο υλοποιείται στο πλαίσιο της Δράσης ΕΡΕΥΝΩ – ΔΗΜΙΟΥΡΓΩ – ΚΑΙΝΟΤΟΜΩ και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση και εθνικούς πόρους μέσω του Ε.Π. Ανταγωνιστικότητα, Επιχειρηματικότητα & Καινοτομία (ΕΠΑνΕΚ) (κωδικός έργου: Τ2ΕΔΚ-04827)